Skrivene milijarde: Populacija Zemlje je mnogo veća nego što se mislilo!

Međutim, nedavni demografski izveštaji su otkrili ogromne i alarmantne praznine u procenama ruralnog stanovništva.

Satelitska tehnologija, popisi stanovništva i globalni modeli, koji su se nekada smatrali pouzdanim alatima, pokazali su se slepim za stotine miliona ljudi koji žive van elektrificiranih gradova…

Zato neki stručnjaci, koristeći nove podatke, kažu da bi na planeti lako moglo da bude 15-16 milijardi ljudi, odnosno duplo više od zvaničnih podataka. S druge strane, autoritativne organizacije pozivaju na krajnji oprez u ovakvim globalnim procenama.

Ovo postavlja pitanja: kako je došlo do takvog „prekomernog trošenja“ stanovništva i gde je granica između naučne hipoteze i namernih spekulacija?

Gde “nestaju” milijarde?

Prema istraživanju objavljenom u Nature Communications i podržanom od strane WorldPop-a, globalni demografski modeli potcenjuju ruralno stanovništvo za 53–84%.

Ovo dovodi u pitanje ne samo trenutne brojke, već i metode koje se koriste za njihovo dobijanje.

Prema mišljenju stručnjaka, postoje tri ključne oblasti nedostataka.

Prvo, u udaljenim oblastima Afrike, Azije i Latinske Amerike ne postoje sistemi za registraciju rođenja i smrti. Na primer, u Paragvaju 25% stanovnika nije prebrojano na popisu iz 2012., jer su sela u Čaku bila nepristupačna.

Drugo, kako se ispostavilo, sateliti ne vide sve. Metode zasnovane na noćnom osvetljenju (GHS-POP) zanemaruju neelektrificirana naselja. Na primer, u Kongu, čitave zajednice koje žive uz sveće ostale su „nevidljive“ za statistiku decenijama.

Treće, službenici u ruralnim sredinama, po pravilu, rade užasan posao. Popisi se vrše prema službenim naseljima, a ne prema stvarnom naselju. U Indiji, sela koja formalno pripadaju jednom regionu se često fizički nalaze u drugom, što iskrivljuje podatke.

Gde brojke najviše leže?

Podbroj je neravnomerno raspoređen. Najkritičnija situacija je u regionima sa visokim udelom ruralnog stanovništva i slabom infrastrukturom.

Na primer, Indija zvanično ima 1,4 milijarde ljudi ali terenske studije su otkrile da u državama Bihar i Utar Pradeš postoji 40-60% manji broj ljudi. A u ove dve države, čak i prema potcenjenim podacima, živi više nego duplo više nego u Rusiji.

U Kini je situacija nešto drugačija. Tamo su mnogi radnici prinuđeni da se sele iz ruralnih u urbana područja radi obavljanja sezonskih ili privremenih poslova. To može biti zbog poljoprivrednih sezona, građevinskih projekata ili drugih privremenih radova.

Zbog toga se mogu prebrojati dva puta, u matičnom regionu i na mestu privremenog rada, što može dovesti do prenaduvanog broja stanovnika. Ili se možda uopšte nigde ne računaju.

U afričkim zemljama Sahela (Niger, Mali) nomadska plemena čine do 20% stanovništva, ali se retko uključuju u popise. U Kongu, zbog građanskih sukoba i tropskih šuma, podbroj dostiže 77%.

U Latinskoj Americi se generalno dešavaju paradoksalne stvari vezane za napredak.

U Brazilu, zbog izgradnje hidroelektrana u Amazoniji, zajednice su prinuđene da se presele, ali nova naselja se onda godinama ne unose u baze podataka.

Između 8 i 15 milijardi

Zvanični podaci UN za mart 2025. procenjuju svetsku populaciju na 8,06–8,23 milijarde ljudi. Međutim, ako primenimo korektivne faktore na ruralna područja (43% od ukupnog broja) cifra bi mogla da poraste na 10,2–11,6 milijardi.

Zašto je 15 milijardi još nerealno?

Zato što je ovo dvostruko potcenjeno. A za ovo bi svaka pobrojana osoba morala da „sakrije” još jednu. Ali to je praktično nemoguće čak i u najizolovanijim regionima.

Osim toga, protiv toga je i sama dinamika rasta stanovništva. Godišnja stopa rasta (0,84%) je preniska za skok, na 15 milijardi u dogledno vreme.

Hipoteza o 15 milijardi ignoriše demografsku tranziciju. Čak i u Africi, natalitet opada, a urbanizacija se ubrzava — Marija Vaner, demograf UN.

Stručnjaci kažu da potpisivanje stanovništva nije samo statistička greška, to je i katastrofa koja ugrožava živote stotina hiljada ljudi.

Na primer, u ruralnim područjima Nigerije, vakcinacije se primenjuju na osnovu potcenjenih brojeva, što dovodi do nestašice doza, epidemija i na kraju epidemija velikih razmera.

U Etiopiji, pogrešni proračuni stanovništva iskrivljuju prognoze useva, pogoršavajući glad.

Sela dobijaju manje javnih sredstava jer su njihove potrebe „nevidljive“ na papiru. U Keniji je to dovelo do zatvaranja 1.200 seoskih škola 2024.

Projekti električne mreže u Mozambiku oslanjaju se na zastarele mape, ostavljajući sela bez struje.

Kako prebrojati one koji se ne vide?

Istraživači predlažu revolucionarne pristupe.

Sateliti + dronovi: Kombinacija slika visoke rezolucije i termičkog snimanja pomaže u pronalaženju domova bez električne mreže.

Mobilni popisi: U Ugandi volonteri sa tabletima prikupljaju podatke u realnom vremenu, sinhronizujući ih putem satelitskog interneta.

Podaci o infrastrukturi: Praćenje društvenih mreža putem 2G mreža u Indiji otkrilo je 12 miliona „nevidljivih“ korisnika.

Ali tehnologija nije panaceja.

„Ništa ne može da zameni poverenje između vlasti i ruralnih zajednica“, kaže sociolog Amina Diop, koja radi u Senegalu.

Borba.Info